Fifty Milestones

Written for Hanoi Grapevine by Paul Zetter, musician, composer, filmmaker and music reviewer
Photos by Khuất Tuấn Anh
Kindly credit Hanoi Grapevine when sharing the article.
Please do not copy or repost without permission

Nguyễn Bảo Long’s epic journey into recorded jazz reaches its halfway point.

One year ago on the edge of Hanoi’s bustling Old Quarter, amidst the winding streets and historic architecture, saxophonist Nguyễn Bảo Long and his team opened Long Waits. They call it ‘a modest jazz club,’ and it has become a haven dedicated to the art of jazz.

As a native of Hanoi whose passion for jazz was ignited in the early days of the Vietnamese jazz scene, Bảo Long has fulfilled the first part of his dream: to create a space where jazz can flourish as a cultural force, an artistic expression, and a bridge between tradition and modernity.

The creation of Long Waits was influenced by the atmosphere, cultural outlook and ambience of Bảo Long’s long time friend Nguyễn Quí Đức (*) and his Tadioto salon in Hanoi. Đức himself stood on the new stage at Long Waits and formally opened the club for Bảo Long. It was as if he was passing the mantle to Long. With Đức’s untimely passing last year, Long has taken up the mantle with a passion and vigour of his own while conceiving of an ontaking that is proving historic and epic in nature – the second

Central to Bảo Long’s vision for Long Waits is his ambitious project to perform a hundred classic jazz albums live with his band (one a week) over the span of two years. This odyssey through jazz’s iconic records is not merely a musical endeavour; it is a cultural exploration, a celebration of musical diversity, and a testament to the enduring influence of jazz on global culture. Each album serves as a milestone in jazz history—from the pioneering innovations of Miles Davis and John Coltrane to the soulful melodies of Billie Holiday and the avant-garde experiments of Ornette Coleman.

The twelve inch LP format, which revolutionised the music industry in 1948, played a pivotal role in shaping jazz’s evolution and its capacity to convey complex, musical narratives and emotions. The twenty minutes of music each side could contain completely transformed the existing mass market of 78s, which could only contain one song on each side. As well as opening up long form classical music to the consumer, artists from Frank Sinatra, Duke Ellington and Miles Davis began conceiving of forty minutes of music split into two halves as a way of deepening their craft and storytelling. The 1950s and 1960s became pivotal decades for jazz, witnessing the creation of numerous landmark albums that significantly influenced the genre’s evolution and beyond. These albums not only reflected the creative innovations of their times but also set standards for future generations of musicians. Albums such as Kind of Blue, A Love Supreme, The Shape of Jazz To Come, Mingus Ah Um, Maiden Voyage, Time Out, Bitches Brew, and many more – all blueprints for the future of jazz and are all on the list at Long Waits.

By meticulously recreating these albums live each week at Long Waits (with the intermission coming at the end of ‘side one’), Bảo Long and his quartet of musicians are immersing audiences in the depth and richness of jazz, inviting them to experience firsthand the innovative spirit and compositional brilliance that defined the genre’s golden vinyl age.

In Vietnam, where jazz was once a niche interest confined to a small circle of enthusiasts, Bảo Long’s project has come at a time of a jazz renaissance. The Jazz Department at the Vietnam Conservatory of Music now has an excellent performance-driven curriculum that is producing excellent young jazz musicians. Years of international cultural exchange have helped artists from other countries wake up to the jazz talent and musical heritage in Vietnam and finally, jazz clubs have sprung up showcasing local jazz talent – like Long Waits.

Through Bảo Long’s dedication to performing classic jazz albums, he is introducing Vietnamese audiences and musicians to the genre’s profound emotional depth, creativity and cultural significance. Each performance at Long Waits becomes a gateway to exploration, offering listeners an opportunity to connect with the universal themes and diverse influences that permeate jazz’s rich tapestry – a tapestry woven by the yarn of classic jazz albums. Taking part in this journey have been some of Hanoi’s most promising up-and-coming young musicians such as pianists Thế Anh and Việt Tú, drummers Tú Thịnh and Đức Anh amongst others.

Beyond the confines of dedicated venues like Long Waits, many jazz musicians can find themselves navigating commercial pressures that can stifle creativity and limit artistic exploration. The phenomenon of playing in unchallenging environments, where the repertoire often defaults to familiar and crowd-pleasing tunes from the jazz songbook, the Real Book, poses a significant challenge, not just in Vietnam. This standardised collection of lead sheets provides a convenient repertoire of jazz standards and greatest jazz hits but can inadvertently foster a reliance on formulaic approaches and inhibit musicians’ improvisational creativity. I know because I’ve lived and played jazz in that world – jazz has always walked this tightrope between the familiar and the cutting edge.

For many jazz musicians, the Real Book serves as a reliable resource for gigs in mainstream venues and corporate events where audiences expect the familiar ‘sound’ of jazz. While these settings provide opportunities for exposure and financial stability, the pressure to please crowds and maintain commercial viability can discourage risk-taking and experimentation amongst the new generation of jazz musicians. This in turns can lead to a homogenization of styles and a reluctance to venture into less familiar or challenging musical territories.

In contrast, a venue like Long Waits, led by a visionary like Bảo Long, offers musicians a welcome counterpoint to the commercial pressures facing jazz. By prioritising artistic integrity and cultural enrichment over profit margins, Bảo Long is creating an environment where musicians push the boundaries of their craft, explore unconventional compositions, and engage in improvisation over changes which might be in turn unfamiliar and surprising. It’s like attending 100 jazz history lessons at jazz school.

Through his mentorship of young musicians, Bảo Long has been fostering this culture of artistic courage and exploration. By choosing classic albums he challenges aspiring talents to move beyond the confines of the Real Book and delve deeply into jazz’s vast repertoire to find their own inspiration.

At Long Waits, the emphasis on weekly live performances that capture the spontaneity and improvisational spirit of jazz, reminds audiences that at its core, jazz is about personal expression and collective storytelling. Each week every Friday and Saturday Bảo Long and his band play one album. Each of these evenings becomes an opportunity for cultural appreciation and artistic dialogue, as musicians and audiences alike come together to celebrate the universal language of jazz.

In a world where jazz music is often commodified and packaged for mass consumption as a nostalgic lifestyle and fashion decision, Bảo Long’s commitment to preserving jazz’s essence serves as a beacon of artistic integrity. He reminds us that jazz is more than a genre; it is a philosophy—an ethos of innovation, collaboration, and cultural expression. By creating a space where musicians can challenge themselves and audiences can engage deeply with the music, he is ensuring that jazz continues to evolve and resonate with new generations of listeners in Vietnam. In this way, Long Waits represents a cultural oasis within Hanoi’s Old Quarter, where the spirit of jazz transcends language and cultural barriers to unite diverse communities – students, poets, aficionados, whiskey lovers, expats, photographers, influencers, lovers, instagramas, friends, writers, visiting musicians and tourists.

Despite this lofty 100 album goal and his uncompromising dedication to jazz’s artistic integrity, Bảo Long understands the pragmatic realities of running a cultural venue in a bustling city like Hanoi. Long Waits also hosts a variety of events beyond jazz performances, including film screenings, open mic nights, and ‘for hire’ private cultural events. These activities not only contribute to the venue’s financial sustainability but also enrich the cultural life of Hanoi’s Old Quarter, attracting diverse audiences and fostering a sense of community as well as ensuring an additional income stream.

However, when it comes to jazz, Bảo Long remains steadfast in his principles. He refuses to compromise on the quality of the music or the integrity of his artistic vision. While commercial opportunities may tempt others to dilute the essence of jazz for wider appeal, Bảo Long maintains the true appreciation for the genre that stems from a deep engagement with its history, its innovators, and its cultural impact.

As Bảo Long’s 100 albums project progresses, reaching its halfway 50-album milestone in July 2024 with Wayne Shorter’s Juju, he envisions expanding its scope. Plans are underway to involve more young musicians, invite guest artists, and to showcase other soloists in more prominent roles. This evolution aims to inject fresh perspectives into each performance, infusing the project with new energy and creativity, nurturing the next generation of jazz talent.

Bảo Long’s journey with Long Waits embodies the transformative power of jazz as a vehicle for cultural exchange, artistic exploration, and personal growth. By sharing the legacy of classic jazz albums and fostering a community of passionate musicians and listeners, he has created a haven where the spirit of jazz thrives—a place where silence gives way to improvisation, anticipation yields to revelation, and the soulful creative spirit of jazz resonate with the heartbeat of Hanoi’s Old Quarter. Through his visionary leadership and unwavering commitment to jazz’s authenticity, Bảo Long is ensuring that the genre continues to inspire and resonate with audiences, today and for generations to come.

At Long Waits, jazz is not for sale.

*Nguyễn Quí Đức (1958-2023) was a Vietnamese American broadcaster, writer, editor, translator, interior designer, and artist. He relocated to Vietnam in 2006. In Hanoi, he founded the Tadioto bar. The bar developed into a well-known gathering spot for journalists, writers, diplomats, artists, musicians and anybody else drawn to the space’s intimate, private ambiance and distinctive aesthetics.

Năm mươi dấu mốc - Paul Zetter

Hành trình anh hùng của Nguyễn Bảo Long đi qua các album nhạc jazz (kinh điển) (*) đã qua nửa chặng đường.
(*) chú thích bởi người dịch

Một năm trước, bên rìa phố cổ nhộn nhịp của Hà Nội, giữa những con phố quanh và các công trình kiến ​​trúc lịch sử, nghệ sĩ saxophone Nguyễn Bảo Long cùng đồng đội của anh đã mở quán Long Waits. Họ gọi đây là ‘một câu lạc bộ nhạc jazz khiêm tốn’, và quán đã trở thành một thiên đường dành riêng cho nghệ thuật của jazz.

Là người gốc Hà Nội, với niềm đam mê jazz được thắp lên từ giai đoạn đầu của nhạc jazz Việt Nam, Bảo Long đã hoàn thành phần đầu tiên của những gì anh mơ ước: tạo ra một không gian nơi nhạc jazz có thể phát triển mạnh mẽ, như một lực lượng văn hóa, một biểu đạt nghệ thuật và là một cây cầu nối giữa truyền thống với hiện đại.

Sự ra đời của Long Waits bắt nguồn từ sự ảnh hưởng bởi quan điểm, tinh thần và không gian văn hóa mà người bạn lâu năm của Bảo Long là Nguyễn Quí Đức (*) và tiệm Tadioto của anh tạo ra tại Hà Nội. Đức đã đứng trên sân khấu Long Waits, chính thức khai trương câu lạc bộ cho Bảo Long, giống như thể anh đang trao lại trọng trách nghệ thuật của mình cho Long. Với sự ra đi đột ngột của Đức vào năm ngoái, Long đã tiếp quản vai trò ấy với niềm đam mê và bản lĩnh của riêng mình, đồng thời nuôi dưỡng sứ mệnh có tính lịch sử và anh hùng dành cho jazz – phần thứ hai trong giấc mơ của anh.

Nằm ở trọng tâm tầm nhìn của Bảo Long dành cho Long Waits là dự án đầy tham vọng: biểu diễn trực tiếp 100 album jazz kinh điển cùng với ban nhạc của mình (mỗi tuần một album) trong khoảng thời gian hai năm. Chuyến phiêu lưu với các bản thu âm mang tính biểu tượng của jazz không chỉ đơn thuần là một nỗ lực âm nhạc; mà còn là một cuộc khám phá văn hóa, một cử chỉ tôn vinh sự đa dạng, và là một minh chứng cho ảnh hưởng lâu dài của nhạc jazz đối với văn hóa toàn cầu. Mỗi album đều đóng vai trò như một dấu mốc trong lịch sử nhạc jazz—từ những sáng tạo có tính mở đường của Miles Davis và John Coltrane đến những giai điệu cảm động của Billie Holiday và những thử nghiệm tiên phong của Ornette Coleman.

Định dạng đĩa LP 12 inch, loại đĩa nhạc đã cách mạng hóa ngành công nghiệp âm nhạc vào năm 1948, đóng vai trò then chốt trong việc định hình sự phát triển của nhạc jazz và giúp truyền tải những câu chuyện và cảm xúc phức tạp của nhạc jazz. Hai mươi phút nhạc – dung lượng của mỗi mặt đĩa – đã hoàn toàn thay đổi thị trường đại chúng của loại đĩa 78 (đĩa 78 vòng – người dịch), vốn chỉ có thể chứa một bài hát ở mỗi mặt. Song song với việc đưa âm nhạc cổ điển có thời lượng kéo dài hơn đến với người tiêu dùng, các nghệ sĩ như Frank Sinatra, Duke Ellington và Miles Davis bắt đầu hình thành ý tưởng về bốn mươi phút nhạc được chia thành hai mặt đĩa như một cách để trau chuốt kỹ thuật và các câu truyện kể của họ. Những năm 1950 và 1960 là những thập kỷ quan trọng đối với nhạc jazz, chứng kiến ​​sự ra đời của nhiều album mang tính bước ngoặt có ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của thể loại này và hơn thế nữa. Những album này không chỉ phản ánh những sáng tạo mới mẻ của thời đại mà còn đặt ra tiêu chuẩn cho các thế hệ nhạc sĩ tương lai. Các album như Kind of Blue, A Love Supreme, The Shape of Jazz To Come, Mingus Ah Um, Maiden Voyage, Time Out, Bitches Brew và nhiều album khác nữa – tất cả đều là những dấu mốc đặt nền móng cho tương lai của nhạc jazz, và tất cả đều có trong danh sách biểu diễn tại Long Waits.

Bằng cách tỉ mỉ tái hiện các album này mỗi tuần tại Long Waits (với phần nghỉ giải lao vào cuối “mặt đĩa”), nghệ sĩ Bảo Long và nhóm tứ tấu của anh đưa khán giả chìm đắm vào chiều sâu và sự phong phú của nhạc jazz, mời gọi khán giả trải nghiệm trực tiếp tinh thần đổi mới và các sáng tác xuất sắc đã định hình nên thời kỳ hoàng kim của nhạc jazz gắn với loại đĩa vinyl này.

Tại Việt Nam, nơi nhạc jazz từng là sở thích không phổ biến, chỉ giới hạn trong một nhóm nhỏ những người đam mê, dự án của Bảo Long xuất hiện vào thời kỳ phục hưng của nhạc jazz. Khoa nhạc Jazz tại Học viện m nhạc Việt Nam hiện có chương trình giảng dạy tuyệt vời, hướng đến mục tiêu biểu diễn, đào tạo nên những nhạc công jazz trẻ xuất sắc. Nhiều năm giao lưu văn hóa quốc tế đã khiến cho các nghệ sĩ từ các quốc gia khác bừng tỉnh trước những tài năng nhạc jazz và di sản âm nhạc tại Việt Nam. Và rồi, các câu lạc bộ nhạc jazz đã mọc lên để giới thiệu các tài năng nhạc jazz trong nước – như Long Waits.

Sự tận tâm của Bảo Long trong việc biểu diễn các album nhạc jazz cổ điển đã và đang giới thiệu đến khán giả và các nhạc sĩ Việt Nam chiều sâu của cảm xúc, sự sáng tạo và ý nghĩa văn hóa của thể loại này. Mỗi buổi biểu diễn tại Long Waits trở thành cánh cổng khám phá, mang đến cho người nghe cơ hội kết nối với các chủ đề toàn cầu và những ảnh hưởng đa dạng thấm nhuần vào bức tranh phong phú của nhạc jazz – một bức tranh được dệt nên bởi sợi chỉ của các album nhạc jazz cổ điển. Tham gia vào hành trình này là một số nhạc sĩ trẻ triển vọng nhất của Hà Nội như nghệ sĩ piano Thế Anh và Việt Tú, nghệ sĩ trống Tú Thịnh, Đức Anh và các nghệ sĩ khác.

Bên ngoài những địa điểm chuyên biệt như Long Waits, nhiều nhạc sĩ nhạc jazz có thể đang phải đối mặt với áp lực thương mại dẫn đến mài mòn sự sáng tạo và hạn chế những khám phá chuyên môn. Hiện tượng chơi nhạc trong môi trường không có thử thách, nơi tiết mục thường bị mặc định là những giai điệu quen thuộc được đám đông yêu thích lấy từ tuyển tập nhạc jazz Real Book đã đặt ra một thách thức đáng kể, không chỉ ở Việt Nam. Bộ sưu tập các bản nhạc bị tiêu chuẩn hóa này cung cấp một nhạc mục tiện lợi về jazz tiêu chuẩn và những bản nhạc nổi tiếng nhất, tuy vậy có thể thúc đẩy một cách vô tình cách tiếp cận máy móc theo công thức và kìm hãm sáng tạo ngẫu hứng của các nhạc sĩ. Tôi biết vì tôi đã sống và chơi nhạc jazz trong thế giới đó – nhạc jazz luôn đi trên sợi dây căng giữa sự tính quen thuộc và sự đổi mới.

Đối với nhiều nghệ sĩ jazz, Real Book đóng vai trò là nguồn tài nguyên đáng tin cậy cho các buổi diễn tại các địa điểm chính thống và các sự kiện thương mại, nơi khán giả mong chờ những ‘âm thanh’ quen thuộc của nhạc jazz. Mặc dù những dịp này mang đến cơ hội trình bày cho bản thân nghệ sĩ và sự ổn định tài chính, cái áp lực phải làm hài lòng đám đông và duy trì thương mại có thể làm nhụt đi tinh thần dám chấp nhận rủi ro và sẵn lòng thử nghiệm trong thế hệ nghệ sĩ jazz mới. Điều này có thể dẫn đến sự đồng hóa về phong cách và dè dặt không dám phiêu lưu trên những lãnh địa âm nhạc ít quen thuộc, nhiều thử thách hơn.

Đối lập với hiện tượng trên, một địa điểm như Long Waits, do một người có tầm nhìn xa như Bảo Long dẫn đầu, mang đến cho các nhạc sĩ một đối cảnh đáng hoan nghênh trước áp lực thương mại mà nhạc jazz phải đối mặt. Bằng cách ưu tiên tính chân thành trước nghệ thuật và tạo ra sự phong phú về văn hóa hơn là tạo ra biên lợi nhuận, Bảo Long đang dựng nên một môi trường nơi các nhạc sĩ vượt qua ranh giới tay nghề của chính họ, để khám phá các bản nhạc phi truyền thống và làm bạn với lối biến tấu đem lại cảm giác mới lạ và ngạc nhiên. Việc này giống như nghệ sĩ được tham gia 100 bài học lịch sử nhạc jazz tại trường dạy jazz.

Thông qua việc hướng dẫn cho các nhạc sĩ trẻ, Bảo Long đã nuôi dưỡng thái độ khám phá và can đảm trong nghệ thuật. Bằng cách chọn các album kinh điển, anh thách thức những nghệ sĩ tài năng có tham vọng vượt ra khỏi những ranh giới của Real Book để đi sâu vào những bản nhạc jazz rộng lớn, nhằm tìm ra nguồn cảm hứng của riêng họ.

Tại Long Waits, việc ưu tiên các buổi diễn live hàng tuần đã thể hiện được sự tự nhiên và tinh thần ứng biến của nhạc jazz, nhắc nhở khán giả rằng về bản chất, nhạc jazz là sự thể hiện cá nhân và câu chuyện của tập thể. Mỗi tuần, vào thứ sáu và thứ bảy, Bảo Long và ban nhạc của anh chơi một album. Mỗi buổi tối như vậy đều trở thành cơ hội để đề cao văn hóa và đối thoại nghệ thuật, khi các nhạc sĩ và khán giả cùng nhau vui hưởng ngôn ngữ toàn cầu của nhạc jazz.

Trong một thế giới mà nhạc jazz thường được thương mại hóa và đóng gói để tiêu thụ đại trà dưới dạng một lối sống hoài cổ và thời trang, thì cam kết của Bảo Long trong việc giữ lại tinh túy của nhạc jazz đóng vai trò như ngọn hải đăng cho sự chân thành trong nghệ thuật. Anh nhắc nhở chúng ta rằng nhạc jazz không chỉ là một thể loại; đó là một triết lý – một tinh thần đổi mới, hợp tác và biểu đạt văn hóa. Bằng cách tạo ra một không gian nơi các nghệ sĩ có thể thách thức chính bản thân mình, còn khán giả có thể chìm đắm trong âm nhạc, Bảo Long đảm bảo rằng nhạc jazz tiếp tục phát triển và kết nối được với các thế hệ nghe nhạc mới tại Việt Nam. Theo cách này, Long Waits biểu hiện như một ốc đảo văn hóa ở khu phố cổ Hà Nội, nơi tinh thần nhạc jazz vượt qua rào cản ngôn ngữ văn hóa để tập hợp những cộng đồng đa dạng – sinh viên, nhà thơ, người sành sỏi, người yêu rượu whisky, người nước ngoài, nhiếp ảnh gia, các influencer, những người yêu nhau, người dùng Instagram, bạn bè, nhà văn, nhạc sĩ nước ngoài và khách du lịch.

Bất chấp mục tiêu cao cả 100 album và sự tận tụy không thỏa hiệp của mình nhằm giữ trọn vẹn tinh thần nghệ thuật của nhạc jazz, Bảo Long hiểu được đòi hỏi thực tế của công việc điều hành một địa điểm văn hóa tại một thành phố nhộn nhịp như Hà Nội. Bởi vậy Long Waits cũng tổ chức nhiều sự kiện khác nhau ngoài các buổi biểu diễn nhạc jazz, bao gồm chiếu phim, đêm nhạc biểu diễn không cần đăng ký trước và các sự kiện văn hóa riêng tư ‘cho thuê’. Những hoạt động này không chỉ góp phần vào tính bền vững về mặt tài chính của địa điểm mà còn làm phong phú thêm đời sống văn hóa của phố cổ Hà Nội, thu hút nhiều đối tượng khán giả khác nhau và nuôi dưỡng ý thức cộng đồng cũng như đảm bảo thêm một nguồn thu nhập.

Tuy nhiên, khi nói đến nhạc jazz, Bảo Long vẫn kiên định với các nguyên tắc của mình. Anh từ chối thỏa hiệp về chất lượng âm nhạc hoặc tính chính trực trong tầm nhìn nghệ thuật của mình. Trong khi các cơ hội thương mại có thể cám dỗ những người khác làm loãng bản chất của nhạc jazz nhằm thu hút nhiều người hơn, Bảo Long vẫn duy trì sự tôn trọng thực sự đối với thể loại âm nhạc bắt nguồn từ sự gắn bó sâu sắc với lịch sử, những nhà cách tân và và tác động văn hóa của nó.

Khi dự án 100 album của Bảo Long tiến triển, đạt được một nửa cột mốc 50 album vào tháng 7 năm 2024 với đĩa Juju của Wayne Shorter, anh hình dung sẽ mở rộng phạm vi của dự án. Các kế hoạch đang được tiến hành để thu hút nhiều nhạc sĩ trẻ hơn, mời các nghệ sĩ khách mời và giới thiệu các nghệ sĩ độc tấu khác trong các vai trò nổi bật hơn. Sự phát triển này nhằm mục đích cài cắm những góc nhìn mới mẻ vào mỗi buổi diễn, truyền năng lượng và sự sáng tạo mới cho dự án, nuôi dưỡng thế hệ tài năng nhạc jazz tiếp theo.

Hành trình của Bảo Long với Long Waits thể hiện sức mạnh cải biến của nhạc jazz như một phương tiện giao lưu văn hóa, khám phá nghệ thuật và phát triển bản thân. Bằng cách chia sẻ tinh túy từ các album nhạc jazz cổ điển và nuôi dưỡng một cộng đồng những nhạc sĩ và thính giả đầy đam mê, anh đã tạo ra một thiên đường nơi tinh thần nhạc jazz phát triển mạnh mẽ – một nơi mà im lặng nhường chỗ cho ngẫu hứng, mong đợi nhường chỗ cho những phát hiện, và tinh thần sáng tạo đầy tâm hồn của nhạc jazz cộng hưởng với nhịp đập của Phố cổ Hà Nội. Thông qua sự lãnh đạo có tầm nhìn xa và cam kết không ngừng nghỉ đối với tính xác thực của nhạc jazz, Bảo Long đang đảm bảo rằng thể loại này tiếp tục truyền cảm hứng và cộng hưởng với khán giả, ngày nay và cho các thế hệ mai sau.

Tại Long Waits, nhạc jazz không phải để bán.

*Nguyễn Quí Đức (1958-2023) là nhà báo phát thanh, nhà văn, dịch giả, nhà thiết kế nội thất và nghệ sĩ người Mỹ gốc Việt. Anh chuyển đến Việt Nam vào năm 2006. Tại Hà Nội, anh đã thành lập quán bar Tadioto. Quán bar đã phát triển thành nơi tụ họp nổi tiếng của các nhà báo, nhà văn, nhà ngoại giao, nghệ sĩ, nhạc sĩ và bất kỳ ai bị thu hút bởi không gian riêng tư, thân mật và gu thẩm mỹ đặc biệt.

Bài viết cho Hanoi Grapevine của Paul Zetter, nhạc sĩ, nhà soạn nhạc, nhà làm phim và nhà phê bình âm nhạc
Ảnh bởi Khuất Tuấn Anh

Nhâm nhi giai điệu Jazz tại câu lạc bộ Long Waits

Tự xưng là một câu lạc bộ jazz “be bé,” Long Waits là nơi tụ hội của nhiều giấc mơ với những hình hài khác nhau, mang đến cho Hà Nội một trải nghiệm jazz hiện đại mà duyên dáng.

Long Waits nằm trên tầng hai của một căn nhà sâu trong con ngõ ở phố cổ. Toàn bộ tầng đã được xây lại, đủ chỗ cho sân khấu nhỏ, quầy bar, và không gian đủ cho một lượng khán giả vừa đủ ấm cúng.

Tôi đến Long Waits vào một sáng thứ Sáu trời mưa. Bảo Long, người đồng sáng lập Long Waits và một cây cổ thụ của giới jazz Việt Nam, đang đứng trên sân khấu và dẫn dắt ban nhạc với cây kèn saxophone quen thuộc. Họ đang tập dượt lần cuối cho Bass Night, trong đó, tám người chơi bass sẽ lần lượt thay nhau biểu diễn. Bên cạnh tôi, anh Hùng, chủ quán còn lại, đang bận bịu gấp mấy tờ rơi. Tờ quảng cáo đơn giản thông báo rằng các buổi diễn sẽ được tổ chức ở những quán cà phê như Tranquil hoặc Blackbirds, cũng là những quán đã được cải tạo, điều hành, hoặc thuộc sở hữu của những người sáng lập Long Waits.

“Cái đàn piano em thấy trên sân khấu không phải dễ mang vào đâu,” anh Hùng, người giám sát việc cải tạo quán, giải thích. “Bọn anh phải tháo cả lan can và tay nắm cầu thang. Rồi dựng một cái cần trục để đưa nó lên đây.”

Chỉ cần nhìn sự chỉn chu đến từng chi tiết là biết Long Waits không phải là dự án đầu tay của hai anh. Sân khấu và hầu hết các bức tường được sơn màu nâu hạt dẻ ấm áp, vừa tạo nên sự thống nhất về thẩm mỹ, vừa kéo dài căn phòng. Quầy bar và trần nhà được để trống nguyên nhắm giữ nét cổ kính của không gian. Ánh sáng mờ và dịu nhẹ hắt ra từ sân khấu và khối đèn hộp thủy tinh ở quầy bar. Cầu thang dẫn lên quán vẫn còn mới tinh, nhưng tông màu gỗ, tối bên trong vẫn giữ được nét hoài cổ. Không gian hợp lý và tối giản rất phù hợp để tôn vinh âm nhạc trên sân khấu mà không làm ảnh hưởng đến sự thoải mái của khán giả.

Long Waits ra đời nhờ vào sự gặp gỡ tình cờ của hai “con nghiện” jazz: Bảo Long và Tuấn Anh. Tuấn Anh muốn học chơi saxophone, và anh tìm thấy ở Bảo Long một người bạn và một người thầy. Tuấn Anh đã từng mở các quán bar, như Longer Than a Summer, và các tiệm cà phê như đã kể trên, một số là hợp tác với Hùng, người bạn từ hồi đại học. Vậy nên anh có kinh nghiệm thiết kế không gian và vận hành doanh nghiệp. Tuy vậy, Long Waits ra đời không chỉ để mang về lợi nhuận.

Khi được hỏi về công việc của mình, Bảo Long nói anh muốn “ươm mầm” thế hệ tương lai của nền nhạc jazz Việt. Với cương vị là nhạc trưởng của quán, anh sáng tác, chọn nhạc cho các buổi diễn của Long Waits. Anh tìm hiểu về lịch sử nhạc jazz, nghe lại các tác phẩm kinh điển rồi điều chỉnh chúng để phù hợp với ban nhạc.

Để chuẩn bị cho Long Waits, Long đi xem hòa nhạc và các buổi diễn tốt nghiệp để tìm những tài năng mới. “Anh không chọn những người giỏi nhất, anh tìm những nhân tài cần thêm sự dẫn dắt để rèn luyện kỹ năng. Những người như thế mới chịu được áp lực.”

Tôi đến Long Waits vào đúng đêm nhạc Sonny Rollins. Lúc ngồi ở quầy bar, tôi tình cờ nghe lỏm được một bạn nghệ sĩ trẻ dành những lời khen cho nơi đây. Cô là một ca sĩ của Học viện Quốc gia, cô nói ở Hà Nội khó tìm được nơi nào có nhạc sống hay. Việc được xem và trò chuyện với các nhạc công gạo cội là một trải nghiệm quý báu.

Trong buổi tập tôi được xem vài ngày sau đó, tôi nhận ra tất cả những tay bass đều chỉ khoảng hai mươi tuổi, thậm chí một vài bạn trông như học sinh cấp ba. Họ mặc quần dài, áo sơ mi rộng thùng thình, ba lô và hộp đàn chi chít miếng vá và sticker. Một tay trống trẻ còn tranh thủ chơi game trên điện thoại trong giờ giải lao.

“Áp lực tạo kim cương. Nhiều người sẽ không đồng tình với quan điểm này, nhưng sự thật là, mình phải chịu đựng được rất nhiều áp lực nếu muốn trở thành nghệ sĩ jazz thành công.”

Có một sự tương phản lớn giữa những nghệ sĩ gạo cội và những bạn trẻ mới tập. Nhưng khi họ chơi nhạc cùng nhau, người ta có thể thấy niềm đam mê ở tất cả mọi người. Tính chuyên nghiệp được thể hiện qua sự tập trung tỉ mỉ của họ. Khi Bảo Long dừng ai đó lại và chỉ bảo, mọi người chỉ cần vài giây là bắt nhịp với nhau. Kể cả những lúc khó khăn để tìm được sự đồng nhất, tất cả mọi người đều quyết tâm để đạt được sự hoàn hảo mà Bảo Long kỳ vọng. Mặc dù cử chỉ rất điềm đạm và từ tốn, anh là người cầu toàn.

“Áp lực tạo kim cương. Nhiều người sẽ không đồng tình với quan điểm này, nhưng sự thật là, mình phải chịu đựng được rất nhiều áp lực nếu muốn trở thành nghệ sĩ jazz thành công. Mình phải có đồng vào đồng ra, mình tổ chức được show, mình tìm chỗ tìm thời gian để tập tành, mình làm hết mọi thứ đấy trong lúc mình làm nghệ thuật,” Bảo Long nói. “Mình cũng phải nhớ rằng nhạc jazz, từ lúc nó ra đời, đã gắn liền với cái cùng cực,” anh chia sẻ, ám chỉ bối cảnh nghèo đói và phân biệt chủng tộc ở Mỹ khi jazz ra đời.

Con đường trở thành một nghệ sĩ saxophone nổi tiếng của jazz chắc hẳn không hề dễ dàng. Anh đặt ra tiêu chuẩn cao cho bản thân và ban nhạc thông qua những giai điệu phức tạp với nhiều tầng lớp. Hơn ai hết, anh hiểu rằng jazz cần một sự nuôi dưỡng, và nếu không có những người dạy và hỗ trợ, sẽ khó có ai tiếp cận được dòng nhạc này. Long Waits là giải pháp trực tiếp cho thử thách đó.

Nếu bạn có cơ hội ghé qua Long Waits, tôi hy vọng bạn sẽ được trải nghiệm âm nhạc chất lượng và bầu không khí thư giãn. Nhưng hơn hết, tôi hy vọng bạn sẽ cảm nhận được niềm vui tỏa ra từ các nghệ sĩ trên sân khấu, bất kể kinh nghiệm hay lứa tuổi. Có thể bạn sẽ thấy tay trống và người chơi piano lén nhìn nhau sau một đoạn khó, hoặc nụ cười bằng lòng thoáng qua mặt Bảo Long sau một màn solo.

Hanoi's Long Waits Jazz Club Dreams a Little Dream of Jazz

Long Waits, a self-proclaimed “modest jazz club,” is the culmination of many dreams that merged and shifted before finally giving Hanoi a modern yet quaint jazz experience.

On the second floor of a house in phố cổ, hidden inside an alley and wedged between a café and a private residence, stands Long Waits. The entire floor has been converted into a stage, a bar, and enough space to host an intimate audience. 

I visit Long Waits on a rainy Friday morning. On stage, Bảo Long, the venue’s co-owner and a fixture of the Vietnamese jazz scene, is directing the band with his familiar saxophone in hand. They are doing a last run-through before Bass Night, during which a roster of eight different bass players will take turn playing. Next to me, Hùng, another co-owner, is folding flyers. The simple pages announcing the show will be placed in cafes such as Tranquil or Blackbirds, which are either renovated by, run by, or owned by the owners of Long Waits. 

“That piano that you see on stage was not an easy feat to get in here,” Hùng, who oversaw the renovation of the place, explains. “We had to take apart the stairs’ baluster and handrail. And then create a hoisting system to get it up here.”

Long Waits is not a first project for the owners involved as evidenced by the obvious attention to detail given to the space. The stage and most of the walls are painted a warm shade of maroon brown that both unifies and lengthens the room. The bar area and ceiling are left bare to retain some of the space’s initial old charm. The lights are dim and soft, coming mainly from the stage and the cubic glass light fixture above the bar. While the staircase leading into the club is brand new, it's the dark, worn wooden tone inside that so seamlessly fits the mood. The understated and well-curated space is perfectly suited to its purpose of highlighting the music played on stage without compromising the audience’s comfort. 

Long Waits came about due to the chance encounter of jazz aficionados, Bảo Long and Tuấn Anh. Tuấn Anh wanted to learn to play the saxophone, and in Bảo Long, he found both a friend and a teacher. Tuấn Anh had already opened bars, such as Longer Than a Summer, and the cafe chains previously mentioned, some of which with Hùng, his friend from university, so he knew a thing or two about setting up and running successful businesses. Yet, Long Waits does not feel overtly commercial. 

When asked about how he would define his current job, Bảo Long shares that he wants to foster the new generation of jazz musicians in Vietnam. As the venue’s bandleader, he takes care of composing and selecting the music for Long Waits’ programming. He revisits cult classics each night, going through the history of jazz, and adapting the score to fit the band.

Leading up to the bar’s opening, he attended graduation concerts and recitals from private academies to scout for talents: “I don’t pick the best, I try to look for talented musicians that still need guidance to hone their skills. People that can withstand pressure.”

You might have heard of Jump For Jazz, a jazz band led by Bảo Long, that plays in different venues in Hanoi and Hồ Chí Minh City. The band has rotating members, with new faces sitting beside the saxophonist’s longtime collaborators. Long Waits is in many ways the sensible next step for Jump For Jazz. The bar provides a permanent place for young musicians to come and experience jazz, a genre that is inherently meant to be felt more than just be heard. 

After my first visit, a Sonny Rollins tribute night, I hang out at the bar, where I overhear a young musician discussing her favorable opinion of the evening and her personal musical journey. A singer from the National Academy, she has struggled to find good live music experiences within the city. Being able to watch and talk to accomplished musicians feels rewarding. 

During the rehearsal session that I attend a couple of days later, I can't help but notice that all the bass players were, at best, in their mid-twenties, while some could pass for high-schoolers. They wear cargo pants and baggy band shirts, and their backpacks and instrument cases have colorful stickers and patches with pop culture references. I even catch a young drummer playing a video game on his phone during the break.

“Pressure is essential. People might disagree with this, but the reality is, there is a lot of pressure if you want to make it as a jazz musician anywhere.”

The contrast between well-established musicians and the younger crowd is unusual. Yet the moment they start playing together, one could not deny their shared love for the craft. Their professionalism could be seen through their meticulous focus. When Bảo Long stops a musician to correct them, only seconds pass before they find a common voice. When it does take longer to reach an understanding, their mutual determination to get it right makes up for what can look like a relentless pursuit of perfection from Bảo Long. Despite his calm and patient demeanor, he is not easy. 

“Pressure is essential. People might disagree with this, but the reality is, there is a lot of pressure if you want to make it as a jazz musician anywhere. You need to make a profit, run shows, find the place and time to practice, while still working on your craft,” Bảo Long shares. “And let’s not forget that jazz, since its inception, is born from struggle,” he continues, alluding to the racist history of jazz in America and the poverty it was born out of. 

As a celebrated jazz saxophonist, Bảo Long’s journey must not have been an easy one. He sets a high standard for himself and his band that can be heard through the layered and textured tones of his performance. He understands more than anyone that jazz needs nurturing and that without educators and supporters, it is likely to become inaccessible. Long Waits seems like a direct answer to this challenge. 

When you do visit Long Waits, I hope you get to experience the good music and relaxing atmosphere. But most of all, I hope you catch a glimpse of the joy emanating from the musicians on stage, regardless of their age or years of experience. You might spot the stolen glances between the pianist and the drummer after an especially challenging part, or maybe the almost unnoticeable approving smile from Bảo Long after a solo. 

A big surprise for us last weekend, tribute to Charlie Parker

Big brother Tran Manh Tuan and his daughter An Tran, and My Anh jammed with the Band.

Thêm một lần nữa, nhạc sĩ, nghệ sĩ trình diễn, anh Trần Mạnh Tuấn đến thăm Long Waits với sự nhẹ nhõm, thân tình, đầy yêu quý.

Người đàn ông với chất giọng trầm khàn, miệng tươi vui, dí dỏm chia sẻ với chúng tôi, với các khán giả trong khán phòng những câu chuyện, mà qua đấy, tất cả mọi người đều cảm nhận được, bên cạnh gia đình đây yêu thương, âm nhạc đã nâng đỡ tinh thần và nuôi dưỡng tình yêu cuộc sống mãnh liệt trong người nghệ sĩ tài hoa ấy ra sao.

Điều ấy bất chợt làm tôi nhớ đến câu thơ của hà thơ Phùng Quán "Tôi vịn câu thơ mà đứng dậy!", chúng ta vịn vào cái đẹp để tận hưởng sự tự do, tình yêu và niềm vui.

Một lần nữa cảm ơn anh Bảo Long và ban, anh Trần Mạnh Tuấn, An Trần, và Mỹ Anh, đã mang đến những màn trình diễn ngẫu hứng trong tối hôm qua.

Summertime

Misty