Sau hai đêm diễn Kind of Blue, anh Bảo Long rủ tôi đi ăn xôi, trên đường đi bộ ra quán, bất chợt anh nói:
- Miles là cá mập trắng thì Duke là cá nha táng.
Tôi tạm hiểu là sự khủng long, khủng khiếp trong sự nghiệp, sáng tác, thu âm, biểu diễn, và viễn kiến của hai người trong jazz.
Miles là tam tấu, tứ tấu, ngũ tấu, là tập hợp quanh mình những ngọn núi lửa, phun trào bên bỉ nhiều năm; và ám tận đến những giai đoạn soul, funk 70-80; Duke là dàn nhạc lớn và sự bền bỉ, phong độ trong suốt 50 năm.
Vô số những bản thu âm trực tiếp và studio, phải mất gần 20 năm sau khi Duke mất, người ta mới dần san định hết.
Sức sống của thời kì swing jazz được tiếp dẫn từ âm thanh radio cho đến thời đại phổ thông của những chiếc đĩa than, rè rẹt mê ám, nó bao trùm thổi sinh khí vang son cho thời đại.
Phải là dàn nhạc lớn của Duke mới duy trì được sự phong phú ấy.
Ta thường xuyên thấy những cụm từ như Duke Ellington and his orchestra, Duke Ellington orchestra, Duke Ellington and orchestra, Duke Ellington bigband trên bìa đĩa album của Ngài công tước hào hoa trong âm nhạc. Duke là dàn nhạc, dàn nhạc là Duke.
Điều ấy nói lên hai khía cạnh quan trọng trong âm nhạc của Duke: dàn nhạc đông đảo là nơi để ông thể nghiệm đa dạng những thể loại âm nhạc của mình và dàn nhạc với những nhạc công dày dặn kinh nghiệm, gắn bó lâu dài fix lại sự bay bổng ấy.
Họ cùng nhau đưa ra tiêu chuẩn.
Dàn nhạc của Duke không chỉ là âm nhạc, mà là tâm thế đĩnh đạc, tự chủ của Mỹ Phi trong nửa đầu thế kỉ 20, đó là tiếng nói vô ngôn đầy kiêu hãnh.
Phải là một quý ông như Duke mới có thể tạo dựng những quy chuẩn, kinh điển và kinh viện.
Việc lựa chọn những sáng tác best của best để trình diễn trong đêm nhạc thứ 6 thứ 7 này của Duke, anh Bảo Long và ban nhạc, một tứ tấu cơ bản, nhỏ gọn sẽ phải diễn tấu, mang âm hưởng sênh sang của cả dàn nhạc.
(Ăn xong bát xôi cùng anh Bảo Long, tôi nghĩ vừa ăn xong con cá mập, và tôi nghĩ:
Sẽ là Bảo Long Orchestra cho tối thứ 6, thứ 7 này)
Tôi tin rằng, set 1 của vol.4 tới đây sẽ mang đến sự hào hoa, tươi đẹp của jazz nguyên thuỷ, với set 2 sẽ là sự rộn ràng của những tiết tấu swing jazz.
Mong rằng sẽ là một buổi diễn đầy tính hô ứng giữa nghệ sĩ và khán giả.
Hẹn gặp mọi người.
Tribute to Duke Ellington - The best of Duke
